Bądź jak Martha Stewart (ale nie do końca)
Lekcje, które można wyciągnąć z biografii Marthy Stewart (film ‚Martha’ na Netflixie) dla tych, którzy marzą, aby zamienić pasję w pracę.
Martha Stewart, urodzona w 1941 roku jako Martha Helena Kostyra (nazywana później przeze mnie Martą), jest silną, zdeterminowaną i nieustępliwą babką. Jej osobowość często opisywana jest jako mieszanka elegancji i arogancji (a to bardziej perfekcjonizm i upór).
Od wczesnych lat była w pełni zaangażowana w rozwój swoich umiejętności. Jej ojciec zaszczepił w niej szacunek do ciężkiej pracy, a matka nauczyła gotować. Pochodziła
z niezamożnego domu, a jako najstarsza z 6 rodzeństwa nie zaznała za dużo matczynego i ojcowskiego ciepła, przez co w dorosłości dystansowała się od wyższych emocji i uznawana była zawsze za zimną.
Początki
Marta zaczynała jako modelka, a następnie próbowała wybić się na Wall Street jako brokerka giełdowa, co z pewnością rozwinęło jej umiejętności w zakresie analizy
i ryzyka finansowego. Była odważna i bitchy, nie bała się mężczyzn, potrafiła być jedną z nich.
Z czasem odkryła, że jej prawdziwą pasją jest dzielenie się z ludźmi - jak sama to nazywa - ‚sztuką pięknego życia’. Miała okazję doświadczać smaków i sztuki w czasie podróży ze swoim mężem Andrew Stewartem, który był właścicielem dużego wydawnictwa. Tak, to na pewno było dla Marty dobre otoczenie do rozwoju i wzrostu biznesowego, ale wiele kobiet ma dobrze sytuowanych mężów i nie korzysta z wiążących się z tym możliwości. Mówimy tu o latach 60/70, gdzie panował stereotyp kobiety niepracującej, pani domu.
Marta postanowiła połączyć zdolności finansowe z pasją do gotowania i organizacji, co zaowocowało stworzeniem dobrze prosperującej firmy cateringowej. To doświadczenie otworzyło jej drzwi do napisania książki „Entertaining”, która wkrótce stała się bestsellerem.
Rozwój kariery
Z czasem Marta zbudowała imperium medialne, które obejmowało nie tylko książki, ale również magazyny, programy telewizyjne, a później także internet. Jej upór (dla wielu jej perfekcjonizm uznawany był za arogancję) utorował jej drogę do budowy firmy sygnowanej jej nazwiskiem, która weszła na giełdę. Została pierwszą kobietą miliarderką w USA!
Jednocześnie postrzegano ją jako osobę wymagającą i trudną. Dla niej perfekcjonizm był zarówno atutem, jak i wyzwaniem – dążyła do wysokiej jakości we wszystkim, co robiła, co pozwoliło jej stworzyć markę będącą synonimem stylu życia premium, ale przypłaciła to nieudanymi relacjami oraz konfliktami. Nawet takimi z prawem. Trafiła na 5 miesięcy do więzienia w wieku 62 lat! Więcej o tej sprawie dowiecie się z dokumentu ‚Martha’.
Odbudowanie wizerunku
Reputacja silnej, prawdziwej bitch oraz perfekcjonistki nie zawsze działała na jej korzyść. Marta, zwłaszcza po wyjściu z więzienia, przyznała, że bycie kobietą o takiej determinacji w biznesie potrafi być odbierane inaczej niż w przypadku mężczyzn – zamiast podziwu, często wzbudzało krytykę.
Po wyjściu z więzienia w 2005 roku Martha Stewart podjęła intensywne działania, aby odbudować swoją markę i reputację. Jak to zrobiła?
Marta wiedziała, że otwarta komunikacja i nawiązanie relacji z publicznością będzie kluczowe. Zaczęła od wystąpień w popularnych programach, takich jak "The Apprentice: Martha Stewart" (spin-off programu Donalda Trumpa) oraz nowych sezonów swojego talk-show "The Martha Stewart Show." Program okazał się dużym sukcesem i zdobył nagrodę Emmy, co pomogło jej nie tylko w odbudowie wizerunku, ale i zdobyciu nowej grupy odbiorców.
Marta dostrzegła potencjał internetu i mediów cyfrowych. Jej firma, Martha Stewart Living Omnimedia, zaczęła inwestować w rozwój strony internetowej, content marketing oraz kanały społecznościowe, dostarczając treści dotyczących gotowania, wystroju wnętrz, ogrodnictwa i rzemiosła. Dzięki obecności na Facebooku, Instagramie i YouTube Stewart stała się bardziej dostępna dla młodszych pokoleń. Wydawała także e-booki i poradniki w wersjach cyfrowych.
Moje ulubione cytaty z Marty:
„Nie ma jednej recepty na sukces. Ale jest jeden istotny składnik: pasja.”
„Jeśli codziennie uczysz się czegoś nowego, każdego dnia możesz uczyć czegoś nowego”.
„Uwielbiam wyzwania polegające na zaczynaniu każdego dnia od zera i sprawdzaniu, ile mogę osiągnąć”.
„Zbadaj swoje mocne strony; potem zdecyduj, jak ciężko chcesz pracować”.
„Wszystko, co kocham, jest tym, na czym skupia się moja firma”.
„Chodzi o nowe techniki – upraszczanie starych technik. Sprawienie, że wszystko pójdzie szybciej, ale nie gorzej.”
Zmiana wizerunku na "iconic outsider" i "outlaw domestic diva" – kobiety, która mimo wszystko powróciła na szczyt. Stała się inspiracją dla przedsiębiorców, a jej autentyczność budziła szacunek. Nawet niektóre żarty o jej pobycie w więzieniu stały się elementem jej własnej publicznej narracji.
Wspólny program kulinarny "Martha & Snoop’s Potluck Dinner Party" pokazał jej poczucie humoru i otwartość na nowe wyzwania. Było to bardzo dobre posunięcie, które odświeżyło wizerunek i pokazało, że jej osobowość ma wiele wymiarów.
Pasja pozwoliła jej na wprowadzenie autentyczności i zaangażowania w swoje projekty, co przekładało się na lojalność jej odbiorców. Z perspektywy czasu można więc uznać, że pasja była kluczowym elementem jej sukcesu, ale również wiązała się z ogromnymi wyzwaniami osobistymi i zawodowymi. Marta jest przykładem na to, że pasja może prowadzić na szczyt, ale wymaga zarządzania, aby nie przekształciła się w niezdrową presję.
Czy warto zamieniać pasję w pracę?
Koncepcja zamieniania pasji w pracę zyskuje coraz więcej sceptyków – i to nie bez powodu. Choć wydaje się kusząca, nie jest optymalnym rozwiązaniem dla każdego. Wiele zależy od osobowości, priorytetów oraz specyficznej natury danej pasji.
Kiedy pasja staje się obowiązkiem, często pojawiają się oczekiwania związane z osiąganiem wyników finansowych, satysfakcją klientów i koniecznością efektywnego zarządzania firmą – co może sprawić, że dawne hobby przestaje być źródłem relaksu, a staje się źródłem stresu. Wierz mi, wiem co piszę.
Dla osób ceniących wyraźny podział między pracą a życiem prywatnym, pozostawienie pasji jako przestrzeni wolnej od presji zawodowej może być korzystniejsze. Pozwala utrzymać pasję jako odskocznię od codziennych obowiązków i źródło motywacji bez finansowych oczekiwań. Są osoby, które lepiej realizują się, rozwijając swoje zainteresowania bez nacisku na zarabianie, a czas poza pracą poświęcają swoim hobby jako formie relaksu.
Można również wybrać „hybrydowy” model: czerpanie dochodów z pasji, ale bez traktowania jej jako jedynego źródła utrzymania, co pozwala zachować autonomię i przyjemność.
Co bym zrobiła, gdybym teraz była w takim dylemacie?
Zdefiniowałabym swoje cele
Zastanów się, co chcesz osiągnąć, zamieniając pasję w pracę. Czy zależy Ci na dodatkowym dochodzie, pełnoetatowej pracy w danej dziedzinie, czy może na uznaniu w branży?
Zbadałabym rynek
Przeanalizuj, czy istnieje zapotrzebowanie na Twoje umiejętności. Zbadaj konkurencję oraz zidentyfikuj swoją unikalną propozycję wartości (USP), czyli to, co odróżnia Cię od innych. Możesz wykorzystać narzędzia takie jak Google Trends czy badania rynku, aby uzyskać konkretne dane.
Ustaliłabym granice
Określ, jak wiele czasu chcesz poświęcić na rozwój swojej pasji w kontekście pracy. Nie zapomnij całkowicie o życiu osobistym (co na początku bywa trudne), aby uniknąć wypalenia. Może warto zacząć od pracy na część etatu lub projektów freelance?
Zainwestowałabym w edukację
Jeśli Twoja pasja wymaga dodatkowych umiejętności, rozważ zainwestowanie w kursy lub szkolenia. Dzięki temu zwiększysz swoje kompetencje i pewność siebie w nowej roli.
Budowałabym swoją markę osobistą
Użyj mediów społecznościowych do budowania swojej obecności online. Publikuj treści związane z Twoją pasją, aby przyciągnąć uwagę potencjalnych klientów lub pracodawców. Bezdyskusyjnie: dawaj wartość, dziel się wiedzą. Może to być Ig, Tik tok lub prosty blog. Nie musisz od razu inwestować w profesjonalną stronę internetową.
Networking
Nawiąż kontakty w swojej branży, uczestnicząc w wydarzeniach, warsztatach czy konferencjach. Networking pomoże Ci zdobyć cenne informacje i wskazówki oraz nawiązać współprace z innymi profesjonalistami.
Testowałabym rynek
Rozpocznij od małych projektów lub próbnych zleceń, aby sprawdzić, jak Twój pomysł na biznes przyjmuje rynek. Zbieraj opinie, ucz się na bieżąco i wprowadzaj niezbędne poprawki.
Zachowałabym elastyczność
Bądź gotowa na zmiany i adaptacje. Rynek i Twoje zainteresowania mogą się zmieniać, dlatego ważne jest, aby dostosowywać swoje podejście.
Zadbałabym o swoje zdrowie psychiczne
Pamiętaj, że praca związana z pasją może być intensywna. Regularnie rób przerwy, medytuj lub uprawiaj sport, aby utrzymać zdrowie psychiczne i fizyczne.
Nie zapominałabym o radości
Pamiętaj, dlaczego zaczęłaś to robić. Staraj się nie stracić pasji w procesie zarabiania pieniędzy. Ciesz się tym, co robisz, i znajdź czas na twórcze eksperymenty, które nie są związane z pracą.
zdjęcia: Google