"Salceson" – kakaowy klasyczek z jabłkami i orzechami
To ekspresowe ciasto, bez użycia miksera, dla laików i dla tych, którzy zawsze są w biegu, a lubią mieć ciasto w pobliżu. Pozostaje długo świeże i wilgotne.
Czas przygotowania: 1 godzina 15 minut
Ciasto: 10 minut
Pieczenie: 50 minut + 15 min studzenia (ale można jeść na ciepło)
opcjonalnie – słony karmel: 15-20 minut
Potrzebny sprzęt:
waga kuchenna (zawsze!)
2 miski
rózga, łopatka silikonowa
deska i nóż
papier do pieczenia
keksówka 35 cm długości
do karmelu: garnuszek/patelnia
Ciasto „salceson” to smak PRL-u, który wiele osób pamięta z dzieciństwa. Nazwa może zaskakiwać, ale wiadomo o co chodzi – nieregularne kawałki jabłek i orzechów w środku przypominają plaster salcesonu (taka wędlina, dla niewtajemniczonych).
W tamtych czasach liczyła się prostota i ekonomia, więc zamiast masła używano oleju, a jabłka były tanie i zawsze pod ręką. Dodatek cynamonu i kakao sprawiał, że ciasto było pachnące i wyglądało efektownie, mimo stosunkowo skromnych składników. To prosty, szybki i wyjątkowo nostalgiczny wypiek – idealny do herbaty! Smakuje super przez kilka dni, jabłka i orzechy generują wilgotność.
Ciasto Salceson
Porcje: 10-12
4 jajka
150 g trzcinowego cukru
125 g oleju
125 g jogurtu naturalnego lub śmietany 12%
600 g jabłek, obranych i pokrojonych w 1 cm kostkę
100 g prażonych, posiekanych orzechów laskowych
320 g mąki tortowej
20 g kakao
10 g proszku do pieczenia
3 g sody oczyszczonej
3 g cynamonu
dodatkowo: ulubione lody waniliowe
Przygotuj ciasto: Piekarnik rozgrzej do 160°C (termoobieg).
Keksówkę 35 cm długości wyłóż papierem do pieczenia, aby papier wystawał po bokach. Łatwiej będzie uwolnić ciasto z foremki.
Wymieszaj suche składniki rózgą w misce.
Wymieszaj w osobnej misce jajka z cukrem za pomocą rózgi. Dodaj jogurt, olej, wymieszaj dokładnie, a jeśli masz możliwość – zblenduj za pomocą ręcznego blendera, to dodatkowo zapobiegnie przed zakalcem.
Dodaj suche składniki na raz do mokrych składników i wymieszaj do momentu, aż suche składniki znikną w masie, nie dłużej, bo ciasto może zrobić się ciężkie i niewyrośnięte (a to wszystko przez rozwój glutenu przez mieszanie, dlatego wyjątkowo nie chcemy używać miksera do tego przepisu).
Dodaj jabłka i orzechy, wymieszaj dokładnie łopatką. Wlej masę do formy, wyrównaj.
Piecz 50 minut w 160°C (termoobieg) do suchego patyczka (u Ciebie może upiec się szybciej/później, sprawdzaj).
Gotowe! Ja podaję ze słonym karmelem i lodami waniliowymi.
Przygotuj słony karmel (składniki na słoiczek 200 ml):
150 g cukru
30 g wody
200 g śmietanki 30%, podgrzanej!
15 g masła, zimnego
Szczypta soli z młynka/w płatkach
Cukier z wodą umieszczamy w garnuszku i gotujemy, NIE MIESZAJĄC łyżką ani szpatułką, tylko poruszając garnuszkiem, żeby rozprowadzić cukier z wodą po dnie. Łyżki i inne mieszadła powodują, że cukier się krystalizuje, a karmelizacja trwa dłużej.
Najpierw całość zamieni się w syrop - bąbelki powietrza będą pękać na powierzchni coraz wolniej i wolniej w czasie gęstnienia, a całość stopniowo zacznie łapać bursztynowy kolor i karmelowy zapach.
Poruszaj garnkiem i zdejmuj go czasem z palnika, żeby pod bąblami zobaczyć kolor karmelu - gdy będzie ciemnobursztynowy, wyłącz ogień, dodaj gorącą śmietankę (uwaga, będzie to bardzo gwałtowna reakcja!), ZAMIESZAJ (po raz pierwszy) rózgą i dodaj masło. Wymieszaj energicznie i najlepiej zblenduj. Przelej do miseczki i pozostaw do schłodzenia w temp. pokojowej. Z czasem zrobi się gęsty.