🎄PIERNIK I PIERNICZKI – seria "Nie spier...nicz tego!" + przepisy!
Piernik i pierniczki – któż ich nie kocha? Pachną świętami, smakują dzieciństwem i są obowiązkowym punktem grudniowych wypieków. Ze mną Ci wyjdą!
PIERNIKOWE MENU:
KRÓTKA HISTORIA PIERNIKA
PIERNIK I PIERNICZKI NA ŚWIECIE
PRZEPIS NA PIERNICZKI (OD RAZU MIĘKKIE) I NA PIERNICZKI WEGAŃSKIE
PIERNICZKOWE PROBLEMY I ROZWIĄZANIA + SPOSOBY NA ZMIĘKCZENIE PIERNICZKÓW
SZYBKI PIERNIK KLASYCZNY I WEGAŃSKI – NA CO UWAŻAĆ?
STAROPOLSKI VS MŁODOPOLSKI PIERNIK
POMYSŁY NA PRZEŁOŻENIE PIERNIKA
Jeśli chcesz dowiedzieć się jak zapobiec problemom i nie stresować się przy przygotowaniu sernika (różnych odmian) i makowca (całej gamy makowych deserów) to zapraszam Cię do poprzednich wpisów z serii “Nie spier…nicz tego!”.
Piernik i pierniczki – chyba nie ma bardziej świątecznych wypieków! Pachną miodem, cynamonem i goździkami, a ich przygotowanie to jeden z najprzyjemniejszych momentów w grudniu. Może dekorujesz pierniczki, a może wolisz zjeść je od razu po upieczeniu (kto by czekał aż zmiękną?).
Jednak czasem coś pójdzie nie tak – ciasto się klei, pierniczki twardnieją albo tracą kształt. Spokojnie! W tym wpisie dowiesz się absolutnie wszystkiego o piernikach i pierniczkach – jak je zrobić, jak unikać wpadek i co zrobić, jeśli coś poszło nie po myśli.
1. KRÓTKA HISTORIA PIERNIKA
Piernik to jedno z najstarszych ciast korzennych na świecie, którego korzenie sięgają starożytności. Słowo "piernik" pochodzi od staropolskiego wyrazu "pierny", co oznacza "pieprzny" – odnosi się do użycia przypraw korzennych.
Pierwsze ciasta przypominające piernik wypiekano w starożytnym Egipcie z miodu i mąki, często jako ofiary dla bogów.
W Chinach około IV wieku zaczęto stosować przyprawy korzenne, które później trafiły do Europy dzięki Jedwabnemu Szlakowi.
Piernik jako wypiek znany w Europie pojawił się około XIII wieku. Był początkowo wypiekany w klasztorach z miodu, przypraw i mąki. Toruń w Polsce czy Norynberga w Niemczech stały się słynnymi destynacjami dzięki swoim piernikom.
Rola przypraw
Przyprawy korzenne, takie jak cynamon, goździki, imbir, pieprz czy kardamon, były symbolem luksusu. Piernik był dostępny głównie dla zamożnych.
Symbolika
Piernik uważano za symbol szczęścia, miłości i dobrobytu. W Polsce i Niemczech piernikowe serca były często prezentami podczas jarmarków.
2. PIERNIK I PIERNICZKI NA ŚWIECIE
polski piernik toruński – tradycyjny, gęsty piernik wypiekany w Toruniu od XVII wieku. Znany z dodawania do ciasta miodu i mieszanki przypraw korzennych.
niemieckie lebkuchen – miękkie ciasto piernikowe z dodatkiem migdałów, orzechów, a często również marcepanu. Popularne w Norymberdze.
szwedzki pepparkakor – cienkie, kruche pierniczki z dodatkiem imbiru i kardamonu. Często wypiekane w kształcie gwiazdek lub serc.
holenderski speculaas – lorzenne ciasteczka z charakterystycznymi wzorami, pieczone na drewnianych formach.
rosyjski pryanik – grube, miękkie ciasto piernikowe często nadziewane dżemem owocowym.
brytyjski gingerbread – klasyczny piernik z dodatkiem melasy i imbiru, pieczony w formie miękkiego ciasta lub ciasteczek.
amerykańskie gingerbread ludziki – kruche pierniczki w kształcie ludzików, z dodatkiem melasy, ozdabiane kolorowym lukrem.
3. PRZEPISY NA PIERNICZKI KLASYCZNE I WEGAŃSKIE (przepis na lukier królewski znajdziesz w przepisie na DOMEK Z PIERNIKA)
(około 40-50 pierniczków)
400 g mąki pszennej lub orkiszowej lub uniwersalnej mieszanki bezglutenowej
(50 g mąki możesz też zamienić na mąkę z orzechów)2 duże jajka, w temp. pokojowej
130 g cukru pudru
100 g masła
100 g łagodnego miodu płynnego
1 łyżka przyprawy do piernika
1 łyżka kakao
1 łyżeczka sody oczyszczonej
W rondelku na małym ogniu roztop masło z miodem. Mieszaj, aż składniki się połączą, ale nie doprowadzaj do wrzenia. Odstaw do lekkiego ostudzenia.
W dużej misce wymieszaj mąkę, cukier puder, przyprawę do piernika, kakao oraz sodę oczyszczoną.
Do suchych składników wlej przestudzone masło z miodem, a następnie dodaj jajka. Zagnieć ciasto rękami lub mikserem z hakiem, aż stanie się gładkie i elastyczne. Jeśli ciasto jest zbyt klejące, dodaj odrobinę mąki, ale pamiętaj, by nie przesadzić – pierniczki powinny pozostać miękkie.
Owiń ciasto w folię spożywczą i wstaw do lodówki na minimum 1 godzinę (można je chłodzić nawet przez noc). Dzięki temu łatwiej będzie je wałkować.
Po schłodzeniu rozwałkuj ciasto na grubość ok. 3-5 mm (w zależności od preferencji) na podsypanym mąką blacie. Wykrawaj pierniczki za pomocą foremek.
Ułóż pierniczki na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, zachowując niewielkie odstępy. Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C (grzałka góra-dół) przez 8-10 minut. Uważaj, by ich nie przepiec – po wyjęciu z piekarnika mogą być miękkie, ale stwardnieją podczas studzenia.
Przełóż pierniczki na kratkę i pozostaw do całkowitego wystudzenia. Następnie możesz je udekorować lukrem, czekoladą lub posypkami według uznania.
WEGAŃSKIE PIERNICZKI
(około 20-30 pierniczków)
250 g mąki pszennej (lub pełnoziarnistej)
50 g cukru trzcinowego
100 ml syropu klonowego lub miodu sztucznego
60 ml oleju kokosowego
2 łyżki mleka roślinnego
1 łyżeczka przyprawy do piernika
½ łyżeczki cynamonu
½ łyżeczki sody oczyszczonej
szczypta soli
W misce wymieszaj suche składniki: mąkę, cukier, przyprawy, sól i sodę.
W garnuszku podgrzej syrop klonowy, mleko roślinne i olej kokosowy, aż składniki się połączą. Wlej mokre składniki do suchych i szybko zagnieć ciasto. Powinno być miękkie, ale nie klejące. Jeśli jest zbyt suche, dodaj odrobinę mleka roślinnego. Zawiń w folię spożywczą i schłodź w lodówce przez 1 godzinę.